Cách chọn mức rang cà phê khi pha chế để có thành phẩm ưng ý
Lựa chọn mức rang phù hợp cho từng phương pháp pha cà phê đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên những thành phẩm cuối cùng theo mong muốn của người pha chế. Từ espresso, french press, cold brew đến pour over, v.v. cần chọn mức rang như thế nào?
Hiểu về các mức rang cà phê
Trước khi đi sâu vào việc lựa chọn mức rang cho từng phương pháp pha chế, chúng ta cần hiểu rõ về quá trình và đặc trưng của từng mức độ rang Trong quá trình rang, hạt cà phê nhân xanh sẽ có những biến đổi về mặt hoá học, vật lý thông qua việc điều chỉnh các biến số về nhiệt độ, thời gian, áp suất,…Tùy theo sự thay đổi của các biến số và thành phẩm cuối cùng, mẻ cà phê sẽ được phân loại thành 3 mức độ rang tiêu chuẩn khác nhau. Gồm:
- Cà phê rang sáng được rang trong khoảng thời gian ngắn và nhiệt độ thấp, hạt cà phê thành phẩm có màu nâu sáng.
- Cà phê rang vừa sẽ có thời gian rang lâu hơn một chút, nhiệt độ thường rơi vào khoảng 210 độ C. Hạt cà phê ở mức rang vừa sẽ có màu nâu vừa phải.
- Cà phê rang đậm được rang trong thời gian dài so với mức trung bình trong nhiệt độ khoảng 240 độ C. Hạt cà phê ở mức rang này sẽ nổi bật bởi màu nâu sẫm.
Hạt cà phê nhân xanh sẽ có những biến đổi về mặt hoá học, vật lý trong quá trình rang
Cách chọn mức rang cà phê khi pha chế
Các phương pháp pha chế phổ biến như espresso, french press, cold brew, pour over sử dụng những dụng cụ pha cùng cách thức khác nhau. Cà phê qua từng phương pháp cũng được khai thác và làm nổi bật các khía cạnh khác biệt. Vì vậy, bạn có thể dựa vào một số thông tin dưới đây để chọn lựa các mức rang cho từng phuong pháp pha.
- Mức rang cho cà phê Espresso
Espresso là phương pháp pha máy sử dụng lực nén và áp suất mạnh để chiết xuất tạo nên lớp cà phê đậm đặc, nhiều hương vị. Vì vậy khi muốn một tách espresso đặc trưng với độ mạnh liệt, đậm đặc bạn có thể chọn mức rang đậm cho phương pháp này. Hạt cà phê rang đậm cho phép máy ép khuếch đại tối đa hương vị và sự đậm đà cho thành phẩm. Tuy nhiên, mức rang vừa và rang sáng cũng là một sự lựa chọn tuyệt vời cho cách này. Với mức rang sáng hơn, tách espresso sẽ mang lại những tầng hương vị phong phú, độc đáo hơn.
- Mức rang cho cà phê French press
French press là một phương pháp pha máy kiểu Pháp có khả năng chiết xuất nhiều hương vị, tinh dầu trong hạt. Vì vậy, nếu bạn muốn một tách French press thanh nhẹ, vừa phải hãy chọn các hạt cà phê ở mức rang vừa hoặc rang sáng. Nếu bạn muốn thưởng thức tách cà phê có độ sánh, đầy đặn thì có thể chọn mức rang đậm. Tuy nhiên, hãy chú ý vì mức rang quá tối có thể làm french press chiết xuất quá mức và gây ra vị đắng.
Khi pha máy, cà phê rang đậm sẽ có độ sánh, đầy đặn, còn cà phê rang sáng sẽ thanh nhẹ hơn
- Mức rang cho cà phê Cold brew
Cold brew là phương pháp pha ở nhiệt độ lạnh hoặc nhiệt độ phòng trong thời gian dài. Do thời gian ủ kéo dài nên các hương vị trong hạt sẽ được hoà tan nhiều hơn trong nước nhưng chiết xuất vẫn có độ dịu nhẹ vừa phải. Sử dụng các loại cà phê rang sáng cho cold brew có thể tạo nên tách cà phê vị thanh, chứa nhiều hương vị độc đáo. Ngoài ra, các loại cà phê rang đậm cũng rất phù hợp cho phương pháp này. Cold brew có thể làm giảm vị đắng đồng thời làm nổi bật vị ngọt tự nhiên trong hạt.
- Mức rang cho cà phê Pour-over
Pour over là phương pháp có khả năng giữ lại nhiều hương vị bao gồm cả vị đắng. Vì vậy, chọn các loại cà phê rang sáng hoặc rang vừa phải sẽ cho ra tách cà phê nhã nhẵn với nhiều tầng vị phong phú và tinh tế. Các loại cà phê rang đậm khi pour over có thể sẽ có độ ngọt cao, hương vị đậm kèm một ít vị đắng đặc trưng.
- Mức rang cho cà phê Moka Pot
Moka pot là dụng cụ pha cà phê truyền thống của Italy, sử dụng áp suất hơi nước để chiết xuất cà phê. Với phương pháp này, mức rang vừa đến rang đậm vừa là lựa chọn phù hợp nhất. Rang vừa sẽ cho ra tách cà phê cân bằng giữa độ chua và đắng, trong khi rang đậm vừa sẽ tạo ra vị đậm đà, sánh mịn đặc trưng của cà phê Italy. Tránh sử dụng cà phê rang quá đậm vì có thể tạo ra vị khét và đắng gắt.
- Mức rang cho cà phê AeroPress
AeroPress là phương pháp pha kết hợp giữa ngâm ủ và áp suất. Với đặc điểm này, AeroPress khá linh hoạt trong việc sử dụng các mức rang khác nhau. Rang sáng đến rang vừa sẽ cho phép bạn khám phá được các note hương tinh tế và độ chua dễ chịu của cà phê. Rang đậm vừa cũng phù hợp nếu bạn muốn tách cà phê đậm đà, nhiều body hơn. Thời gian ngâm ủ có thể điều chỉnh để phù hợp với từng mức rang.
- Mức rang cho cà phê Siphon (Vacuum Pot)
Siphon là phương pháp pha phức tạp, sử dụng áp suất chân không và nhiệt độ để chiết xuất cà phê. Phương pháp này thích hợp nhất với cà phê rang sáng đến rang vừa. Bởi quá trình pha của Siphon rất tinh tế và có khả năng làm nổi bật các tầng hương vị phức hợp, việc sử dụng cà phê rang đậm có thể làm mất đi sự tinh tế này. Rang sáng sẽ cho phép bạn thưởng thức được đầy đủ các note hương hoa, trái cây và vị chua thanh mát.
- Mức rang cho cà phê Vietnamese Phin
Phin là dụng cụ pha truyền thống của Việt Nam, với đặc điểm là thời gian chiết xuất chậm và dài. Phương pháp này phù hợp nhất với cà phê rang đậm đến rang đậm vừa. Mức rang này sẽ tạo ra tách cà phê đậm đà, sánh mịn với độ đắng vừa phải – đặc trưng của cà phê Việt Nam. Tuy nhiên, cũng có thể sử dụng rang vừa nếu muốn thưởng thức phin với hương vị nhẹ nhàng, cân bằng hơn.
Mỗi cấp độ rang đều có đặc điểm hương vị, mùi thơm và độ axit riêng phù hợp với từng kiểu pha chế. Bạn có thể xem xét các đặc trưng của từng mức độ rang, sở thích cá nhân và một số yếu tố khác trong quá trình pha để đưa ra lựa chọn hợp lý. Mặt khác, dù ở mức độ rang nào, điều quan trọng nhất luôn pháp xem xét là chất lượng của hạt cà phê. Hạt cà phê chất lượng cao là nền tảng tiên quyết để tạo ra tách cà phê có hương vị ngon đồng thời đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Chúc bạn có một tách cà phê ngon!
Các câu hỏi thường gặp
1. Mức rang nào tạo ra vị đắng ít nhất?
Cà phê rang sáng thường có vị đắng nhẹ nhất, giữ được nhiều hương vị tự nhiên và độ chua dễ chịu của hạt cà phê.
2. Tại sao cà phê Việt Nam thường dùng rang đậm?
Vì phương pháp pha phin truyền thống cần thời gian chiết xuất lâu, rang đậm giúp tạo ra tách cà phê sánh đặc, đậm đà đặc trưng của văn hóa cà phê Việt.
3. Có thể dùng rang sáng để pha espresso không?
Hoàn toàn được! Espresso với rang sáng sẽ mang lại những tầng hương vị phong phú, độc đáo hơn so với vị đậm đặc truyền thống.
4. Mức rang nào phù hợp nhất để pha cold brew qua đêm?
Cả rang sáng và rang đậm đều phù hợp. Rang sáng cho vị thanh, nhiều hương vị độc đáo, trong khi rang đậm tạo vị ngọt tự nhiên, ít đắng.
5. Làm sao để biết mức rang phù hợp với khẩu vị của mình?
Bắt đầu với rang vừa – mức rang cân bằng nhất, sau đó thử nghiệm rang sáng nếu thích vị chua thanh, hoặc rang đậm nếu thích vị đậm đà.