Uống cà phê có nguy cơ bị đột quỵ không? Giải đáp mọi thắc mắc

Cà phê là thức uống được yêu thích trên toàn cầu với hơn 2.5 tỷ tách được tiêu thụ mỗi ngày. Ngoài việc giúp tỉnh táo và tăng năng suất làm việc, nhiều nghiên cứu khoa học gần đây đã chỉ ra rằng cà phê còn có thể mang lại lợi ích đáng kể trong việc giảm nguy cơ đột quỵ. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về mối liên hệ cà phê và nguy cơ đột quỵ và cách tận dụng tối đa lợi ích từ thức uống quen thuộc này.

Mối liên hệ giữa cà phê và đột quỵ

Nhiều nghiên cứu quy mô lớn với sự tham gia của hàng triệu người đã chỉ ra mối liên hệ tích cực giữa việc uống cà phê và giảm nguy cơ đột quỵ. Theo một phân tích tổng hợp năm 2021 trên 2.4 triệu người, những người uống cà phê đều đặn có thể giảm tới 21% nguy cơ đột quỵ so với người không uống.

Đặc biệt, tác dụng bảo vệ này rõ rệt hơn đối với đột quỵ thiếu máu cục bộ – loại đột quỵ chiếm tới 80% các ca đột quỵ. Điều này có thể giải thích bởi khả năng cải thiện lưu thông máu và bảo vệ mạch máu của các hợp chất trong cà phê.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ngay cả việc uống ít hơn 3 tách cà phê mỗi ngày cũng mang lại lợi ích so với việc không uống. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là uống quá 6 tách mỗi ngày có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn và làm giảm lợi ích bảo vệ.

Cơ chế bảo vệ của cà phê

Cà phê không chỉ đơn thuần là caffeine như nhiều người vẫn nghĩ. Trong một tách cà phê có hơn 1.000 hợp chất khác nhau, bao gồm các chất chống oxy hóa, khoáng chất và các hợp chất sinh học có hoạt tính cao.

Các chất chống oxy hóa trong cà phê có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thành mạch máu khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra. Chúng cũng giúp giảm viêm và cải thiện chức năng nội mạc – lớp tế bào lót bên trong mạch máu.

Ngoài ra, cà phê còn có khả năng:

• Tăng độ nhạy insulin, giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn
• Cải thiện lưu thông máu não
• Giảm nguy cơ hình thành cục máu đông
• Hỗ trợ chức năng gan, một cơ quan quan trọng trong việc điều hòa cholesterol

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người uống cà phê thường xuyên có nguy cơ mắc tiểu đường type 2 thấp hơn, đây là một yếu tố quan trọng vì tiểu đường làm tăng đáng kể nguy cơ đột quỵ.

Hướng dẫn sử dụng cà phê phòng ngừa đột quỵ

Để tận dụng tối đa lợi ích của cà phê trong việc phòng ngừa đột quỵ, việc sử dụng đúng cách là vô cùng quan trọng:

Lượng tiêu thụ lý tưởng trong 3-4 tách mỗi ngày là lượng tối ưu theo các nghiên cứu. Mỗi tách khoảng 240ml. Nên chia đều trong ngày và tránh uống quá gần giờ đi ngủ.

Phương pháp pha chế là nên chọn cà phê lọc thay vì các phương pháp không lọc như French press, cà phê Thổ Nhĩ Kỳ hay cà phê đun sôi. Việc sử dụng giấy lọc giúp loại bỏ cafestol và kahweol – hai hợp chất có thể làm tăng cholesterol xấu LDL.

Cách uống hiệu quả:

• Tốt nhất là uống cà phê nguyên chất. Việc thêm đường và kem có thể làm mất đi lợi ích sức khỏe.
• Nếu không quen vị đắng, có thể thêm một chút sữa không đường hoặc sữa thực vật.
• Uống từ từ và thưởng thức, tránh uống vội vàng.
• Nên uống cà phê sau bữa ăn sáng để tránh kích ứng dạ dày.

Cà phê Specialty là một lựa chọn đáng tin cậy để đảm bảo sức khỏe cho người có tiền sử bệnh tim mạch vì sự nguyên chất của nó.

Đối tượng cần cẩn thận và giải pháp thay thế

Mặc dù cà phê có nhiều lợi ích, không phải ai cũng nên uống đều đặn. Những đối tượng sau cần đặc biệt thận trọng:

Người cần hạn chế hoặc tránh uống cà phê:

• Người bị tăng huyết áp nặng (>180/120 mmHg)
• Người mẫn cảm với caffeine
• Người có vấn đề về tim mạch nghiêm trọng
• Người có rối loạn lo âu hoặc mất ngủ
• Phụ nữ mang thai và cho con bú
• Người bị trào ngược dạ dày thực quản

Các lựa chọn thay thế

Nếu không thể uống cà phê, có nhiều lựa chọn thay thế tốt cho sức khỏe. Trà xanh là lựa chọn hàng đầu, với khả năng giảm nguy cơ đột quỵ tương đương cà phê. Uống 2-4 tách trà xanh mỗi ngày có thể giảm hơn 20% nguy cơ đột quỵ.

Ngoài ra, có thể bổ sung các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như:

• Các loại berry: việt quất, dâu tây, mâm xôi
• Rau xanh đậm màu: cải xoăn, rau bina
• Các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt
• Các loại hạt: óc chó, hạnh nhân

Tạm kết:

Cà phê có thể là một phần của lối sống lành mạnh giúp giảm nguy cơ đột quỵ, nhưng cần uống đúng cách và đúng liều lượng. Việc kết hợp uống cà phê với chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục đều đặn và kiểm soát các yếu tố nguy cơ khác sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất trong việc phòng ngừa đột quỵ. Quan trọng nhất là lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt nếu bạn có các vấn đề về sức khỏe.

Các câu hỏi thường gặp

1. Uống cà phê vào buổi tối có gây đột quỵ không?

Không, thời điểm uống cà phê không trực tiếp gây đột quỵ. Tuy nhiên, nên tránh uống cà phê 6-8 tiếng trước khi đi ngủ để không ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, vì giấc ngủ kém cũng là một yếu tố nguy cơ của đột quỵ.

2. Uống cà phê có làm tăng huyết áp không?

Caffeine có thể gây tăng huyết áp tạm thời trong vòng 2-3 giờ sau khi uống. Tuy nhiên, với người uống cà phê đều đặn, cơ thể sẽ phát triển khả năng thích nghi và tác động này giảm dần. Người bị tăng huyết áp nặng nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

3. Cà phê hòa tan có tác dụng giảm nguy cơ đột quỵ không?

Cà phê hòa tan vẫn có lợi ích, nhưng có thể không nhiều bằng cà phê nguyên chất pha lọc do hàm lượng các hợp chất có lợi thấp hơn. Tuy nhiên, nó vẫn là một lựa chọn tốt cho người bận rộn.

4. Có thể uống cà phê khi đang dùng thuốc huyết áp không?

Điều này phụ thuộc vào loại thuốc và tình trạng cụ thể của mỗi người. Tốt nhất là tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị. Nếu được phép uống, nên bắt đầu với lượng nhỏ và theo dõi phản ứng của cơ thể.

5. Người đã từng bị đột quỵ có nên uống cà phê không?

Người từng bị đột quỵ cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống cà phê. Nếu được cho phép, nên bắt đầu với lượng nhỏ (1 tách/ngày) và tăng dần nếu cơ thể dung nạp tốt.