Giá cà phê tăng ảnh hưởng như thế nào đến hợp tác xã?

– FIND THE ORIGIN –

Giá cà phê tăng ảnh hưởng như thế nào đến hợp tác xã? Từ đầu năm 2021 đến giữa năm 2022, giá cà phê tăng ổn định – với giá arabica kỳ hạn đạt mức cao nhất trong 10 năm là 258,95 cent / lb của Mỹ vào tháng 2 năm 2022 . 

Lý do của những đợt tăng giá này có thể gồm thời tiết (chẳng hạn như băng giá đột ngột ảnh hưởng đến một số vùng trồng cà phê hàng đầu của Brazil vào tháng 7 năm 2021), giá vận chuyển container tăng và thặng dư cà phê toàn cầu giảm xuống mức thấp nhất trong 22 năm qua.

Tuy nhiên, trong những tuần gần đây, giá cà phê trên thị trường toàn cầu (còn được gọi là giá C) đã giảm xuống mức thấp nhất trong 18 tháng là 174,20 US cent / lb. Khi xem xét những biến động giá đáng kể này, một câu hỏi quan trọng được đặt ra: các nhà sản xuất có kiếm được nhiều tiền hơn khi giá C tăng không? Và đối với những thành viên của hợp tác xã cà phê – giá cao hơn có thể giúp họ tiếp cận nhiều hơn với các nguồn lực và các thị trường khác nhau?

Cùng tìm hiểu xem giá cà phê tăng đang ảnh hưởng đến các hợp tác xã như thế nào trong bài viết này.

Cách thức hoạt động của hợp tác xã

Trước khi hiểu giá tăng ảnh hưởng như thế nào đến các hợp tác xã, chúng ta cần xem xét lại cách thức hoạt động của các hợp tác xã cà phê.

Về cơ bản, hợp tác xã cà phê là một nhóm các nhà sản xuất tham gia cùng nhau để cùng nhau cải thiện khả năng tiếp cận một số nguồn lực – bao gồm phân bón, nông cụ, hạt giống và các khoản vay tín dụng. Đồng thời, nông dân cũng có thể tiếp cận nhiều hơn với các chương trình đào tạo chính thức và có thể tận dụng các cơ hội tiếp thị và kinh doanh tốt hơn – cuối cùng là tăng khả năng nhận được giá cà phê cao hơn.

Về bản chất, hợp tác xã hoạt động tương tự như các tổ chức phi lợi nhuận. Bằng cách trở thành thành viên, nhà sản xuất có khả năng tiếp cận tốt hơn với một số dịch vụ và tài nguyên. 

Một số hợp tác xã thậm chí còn mua cà phê của thành viên và bán giúp. Điều này có thể đặc biệt có lợi cho các nhà sản xuất, vì nó có thể giúp họ tiếp cận tốt hơn với một số thị trường khác nhau mà họ có thể không tự thâm nhập được.

Các hợp tác có thể cung cấp cho các nhà sản xuất sự ổn định hơn trước lạm phát và biến động thị trường. Ví dụ, nông dân có thể mua phân bón với mức chiết khấu, điều này có thể đảm bảo họ tiếp cận tốt hơn với các nguồn lực cần thiết và cho phép họ tái đầu tư vào trang trại của mình.

Hợp tác xã bị ảnh hưởng như thế nào trước biến động giá cà phê?

Mặc dù có một số lợi ích khi tham gia hợp tác xã, nhưng mô hình hợp tác xã không phải là không có vấn đề trong quá trình vận hành, hoạt động.

Ví dụ, ở Kenya, có tới 50% nông dân trồng cà phê trên cả nước lựa chọn làm việc với các cơ sở kinh doanh lớn hoặc hợp tác xã. Tuy nhiên, trong nhiều thập kỷ qua, số lượng thành viên hợp tác xã ngày càng giảm dần. Điều này phần lớn được cho là do giá cà phê thấp và các nhà sản xuất cho rằng họ thiếu quyền tự chủ trong các quyết định cần thiết.

Hơn nữa, sự biến động thị trường gần đây đang đặt ra một câu hỏi quan trọng rằng các hợp tác xã có lợi nhuận như thế nào.

Một chuyên gia trong ngành cho biết: “Canh tác cà phê là một ngành kinh doanh rủi ro vì một số lý do. Trong một thị trường có nhiều biến động, các hợp tác xã có thể giúp nông dân giảm thiểu rủi ro khá nhiều”.

Bằng cách trở thành thành viên của hợp tác xã, các nhà sản xuất có nhiều khả năng dự đoán chi phí đầu vào và hiểu rõ hơn về lợi nhuận và tổn thất tiềm năng.

Chuyên gia trong ngành sử dụng mua kỳ hạn làm ví dụ. Về lý thuyết, mô hình này cho phép các thành viên hợp tác xã bán cà phê với giá hiện tại, nhưng phải giao cà phê nông sản vào một ngày trong tương lai. 

Đối với nhà sản xuất, điều này có thể giúp giảm thiểu rủi ro về sự biến động của thị trường trong tương lai bằng cách đảm bảo nhận được giá cà phê đủ cao. Tuy nhiên, nếu giá cà phê tăng sau đó vài tháng thì người nông dân thực chất sẽ lỗ.

Tuy nhiên, đến năm 2021 và 2022, biến động thì trường thấy rằng một số nhà sản xuất từng đồng ý bán cà phê với giá thấp hơn đã từ bỏ thỏa thuận cũ và may mắn bán được với mức giá cao hơn với tỷ giá thị trường hiện tại. Đây được gọi là mặc định chiến lược.

Mặc dù có một số lợi ích, nhưng việc vỡ nợ chiến lược có thể gây ra một số hậu quả tiêu cực. Ví dụ, các nhà sản xuất có thể bị đưa vào danh sách đen bởi các hợp tác xã, thương nhân hoặc nhà rang xay. 

Một chuyên gia trong ngành giải thích: “Ở Brazil, nơi các trang trại thường sản xuất sản lượng lớn hơn các nước khác, một số nhà sản xuất bán tới 80% sản lượng thu hoạch và giữ 20% còn lại để phòng ngừa trước những biến động của thị trường. Trong khi đó, ở Colombia, nơi có nhiều nông dân trồng cà phê quy mô nhỏ hơn, các nhà sản xuất sẽ bán tất cả cà phê trong trang trại.”

Cuối cùng, điều này có nghĩa là các thành viên hợp tác xã ở Colombia ít được bảo vệ hơn trước những biến động của thị trường – khiến họ gặp nhiều rủi ro hơn. Điều này đặc biệt liên quan đến việc Liên đoàn Người trồng cà phê Colombia (FNC) mua khoảng một phần ba lượng cà phê của cả nước, có nghĩa là một phần lớn các thành viên hợp tác xã Colombia có thể nhận được mức giá thấp hơn.

Do quy định về giá thị trường cà phê hoạt động khác nhau ở các nước châu Phi, nên sự biến động của thị trường cũng hơi khác nhau. Ví dụ ở Ethiopia và Burundi, giá cà phê được chính phủ ấn định hàng tháng hoặc hàng tuần, và  không thay đổi hàng ngày như ở Colombia hay Brazil. Ngoài ra, vì hầu hết nông dân ở các nước như Burundi, Kenya và Ethiopia không tự thực hiện chế biến sau thu hoạch được nên họ cũng ít bị ảnh hưởng bởi những biến động của thị trường. Tuy nhiên, do thực hiện chế biến sau thu hoạch ở mức tối thiểu, họ thường có thể nhận được giá cà phê thấp hơn mức kì vọng.

Nguy cơ phá sản có tồn tại không?

Với sự gia tăng các vụ vỡ nợ trong hợp đồng gần đây, một câu hỏi trở nên phù hợp là các hợp tác xã có nguy cơ phá sản không?

Một chuyên gia trong ngành cho biết Colombia đã trải qua điều này đặc biệt vào giữa năm 2022. Trong số 38 hợp tác xã ở Colombia, bốn hợp tác xã đang được thanh lý, trong khi một số hợp tác xã đang theo dõi của Superintendencia Solidaria – một cơ quan quản lý các hợp tác xã, ngân hàng và tổ chức tài chính trong nước.

Ở Colombia, các báo cáo lợi nhuận và thua lỗ được gửi đến Superintendencia Solidaria liên tục và nếu báo cáo hàng tháng của bất kỳ hợp tác xã nào có dấ hiệu tiêu cực, cơ quan quản lý sẽ bắt đầu một cuộc điều tra. Một khi hợp tác xã được điều tra, chúng thường nằm dưới sự kiểm soát của cơ quan quản lý. Điều này thường liên quan đến việc chỉ định một người có kiến ​​thức hạn chế về cà phê để điều hành hợp tác xã. Đôi khi có thể dẫn đến việc giải thể hợp tác xã, vì cán bộ được bổ nhiệm có thể không đủ hiểu biết để hỗ trợ hoạt động của hợp tác xã.

Có thể làm gì để hỗ trợ hợp tác xã?

Việc giải thể các hợp tác xã ở bất kỳ quốc gia trồng cà phê nào chắc chắn sẽ có những tác động bất lợi cho người sản xuất, đặc biệt là cho các thành viên. Nó có thể là một rào cản lớn đối với việc tiếp cận thị trường.

Một chuyên gia trong ngành cho biết bảo hiểm giá có thể giúp bảo vệ nông dân khỏi sự biến động của thị trường, nhưng điều này đòi hỏi phải trả một khoản phí trả trước.

Nông dân không muốn trả phí, và một số người có khả năng không đủ khả năng. Hợp tác xã lại không thể buộc người sản xuất đóng phí bảo hiểm, nếu không, họ có thể mất thành viên.

Cuối cùng, những người sản xuất là thành viên của hợp tác xã sẽ chỉ nhận được tiền thanh toán cho cà phê của họ khi họ đã giao hàng theo hợp đồng. Điều này có nghĩa là họ có thể nhận được mức giá thấp hơn hoặc sẽ phải đợi lâu hơn để được thanh toán, khiến họ dễ bị tổn thương về mặt kinh tế.

Các mô hình tài trợ thay thế, chẳng hạn như hàng đổi hàng, có thể cho phép nông dân nhận được hàng hóa và dịch vụ họ cần mà không cần đổi tiền. Sau đó, nông dân thường sẽ cung cấp cà phê vào một ngày đã thỏa thuận – cho phép họ sử dụng cà phê của mình như một công cụ thương lượng để tiếp cận với các nguồn lực mà họ cần để đầu tư vào trang trại của mình.

Đối với các hợp tác xã Mỹ Latinh nói riêng, việc thiết lập nhiều trạm chế biến tập trung hơn có thể cho phép nông dân tập trung hơn vào việc trồng và thu hoạch cà phê, đồng thời giao việc chế biến sau thu hoạch cho các bên liên quan khác trong chuỗi cung ứng. Về lý thuyết, điều này có thể cải thiện chất lượng cà phê và giúp tăng giá.

Mặc dù giá cà phê giảm trong thời gian gần đây, nhưng vẫn chưa rõ các hợp tác xã cà phê và các thành viên của họ sẽ bị ảnh hưởng như thế nào bởi biến động giá trong dài hạn. 

Nhưng có một điều chắc chắn là – để tạo ra một ngành cà phê thực sự bền vững, thì yếu tố quan trọng là phải minh bạch và ổn định giá cả. Nếu không có sự ổn định trong một thời gian dài, giá cao hơn và biến động thị trường có thể gây xáo trộn – và tiềm ẩn một số hậu quả không lường trước được.