Uống cà phê có tốt cho người thiếu máu không? Giải đáp trọn vẹn
Không phải cứ thiếu máu là phải từ bỏ cà phê. Nghiên cứu mới từ Cleveland Clinic và các chuyên gia dinh dưỡng đã chỉ ra rằng: vấn đề không nằm ở việc CÓ hay KHÔNG uống cà phê, mà là CÁCH uống như thế nào. Hãy cùng tìm hiểu!
Sự thật về cà phê và bệnh thiếu máu
Nhiều người thường nghĩ rằng caffeine là nguyên nhân chính khiến người thiếu máu không nên uống cà phê. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng “thủ phạm” chính lại là polyphenol – một hợp chất có trong hàm lượng dinh dưỡng của cà phê thường và cà phê không caffeine. Polyphenol có khả năng liên kết với sắt, ngăn cản quá trình hấp thu chất dinh dưỡng quan trọng này vào cơ thể.
Thực ra, cơ chế hoạt động của polyphenol khá thú vị! Chúng có khả năng “bắt cặp” với sắt trong thực phẩm, tạo thành những hợp chất phức tạp mà cơ thể khó hấp thu. Điều này đặc biệt ảnh hưởng đến sắt không hemoglobin – loại sắt có trong thực phẩm thực vật như rau xanh, đậu và ngũ cốc. Theo nghiên cứu từ Cleveland Clinic, khi uống cà phê cùng bữa ăn, khả năng hấp thu sắt của cơ thể có thể giảm tới 35%.
Một điều bất ngờ là việc chuyển sang cà phê không caffeine như decaf cũng không giải quyết được vấn đề này. Bởi vì dù đã loại bỏ caffeine, các hợp chất polyphenol vẫn được giữ nguyên trong quá trình chế biến. Điều này giải thích tại sao ngay cả cà phê không caffeine cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thu sắt của cơ thể.
Đáng chú ý, một nghiên cứu quy mô lớn tại Bệnh viện Debre Markos (Ethiopia) còn phát hiện ra rằng những người uống cà phê thường xuyên có nguy cơ thiếu máu cao gấp 2.91 lần so với những người không uống.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn phải hoàn toàn từ bỏ thói quen uống cà phê. Giống như nhiều vấn đề sức khỏe khác liên quan đến máu (như tăng huyết áp), mấu chốt nằm ở cách thức và thời điểm sử dụng.
Cách uống cà phê cho người thiếu máu
Tin vui cho những người yêu cà phê đó là Cleveland Clinic và nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra những nguyên tắc quan trọng giúp bạn vừa có thể thưởng thức cà phê, vừa đảm bảo cơ thể hấp thu đủ sắt.
Thứ nhất là nguyên tắc về thời gian
- Đợi ít nhất 1 giờ sau bữa ăn mới uống cà phê (tốt nhất là 1-3 giờ)
- Không uống cà phê trước bữa ăn 30 phút
- Nên uống cà phê vào giữa các bữa ăn chính trong ngày
Việc tuân thủ khoảng cách thời gian này không chỉ đơn thuần là một khuyến nghị. Nghiên cứu cho thấy cơ thể cần thời gian để hấp thu tối đa lượng sắt từ thức ăn trước khi tiếp xúc với các hợp chất trong cà phê có thể cản trở quá trình này.
Thứ hai là nguyên tắc về chế độ ăn kết hợp
- Ưu tiên ăn thực phẩm giàu sắt vào các bữa chính
- Bổ sung vitamin C cùng bữa ăn để tăng hấp thu sắt
- Tránh uống trà đặc sau bữa ăn (vì trà cũng chứa chất ức chế hấp thu sắt)
Một điểm đáng chú ý là vitamin C có thể giúp tăng cường hấp thu sắt lên đến 3 lần. Vì vậy, việc kết hợp một ly nước cam hoặc chanh trong bữa ăn là một chiến lược thông minh để đối phó với tác động của cà phê.
Thứ ba là liều lượng cà phê phù hợp