Người bệnh viêm khớp, gout, thoái hóa khớp nên uống cà phê
Các nghiên cứu mới nhất năm 2024 ngày càng làm rõ hơn mối quan hệ giữa cà phê & bệnh viêm khớp – có lúc là “người bạn”, có lúc lại trở thành “kẻ thù” tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Câu trả lời chính xác sẽ phụ thuộc vào loại viêm khớp mà bạn mắc phải.
Tác động của cà phê theo từng loại viêm khớp
Không thể có câu trả lời chính xác bằng cách hỏi viêm khớp chung chung, bạn cần phải nắm rõ loại viêm khớp mà bản thân hay người thân đang mắc phải thuộc nhóm nào dưới đây.
Viêm khớp dạng thấp – Chọn đúng loại cà phê
Viêm khớp dạng thấp là bệnh tự miễn – hệ miễn dịch tấn công nhầm các khớp của chính cơ thể, gây viêm, sưng và đau dai dẳng.
Với viêm khớp dạng thấp, điều quan trọng không phải là có nên uống cà phê hay không mà là loại cà phê nào. Nghiên cứu trên 76.850 phụ nữ năm 2019 đã phát hiện ra một điều thú vị: cà phê decaf (khử caffeine) có thể làm tăng nguy cơ viêm khớp dạng thấp, trong khi cà phê có caffeine thường trung tính hoặc thậm chí có lợi nhẹ.
Lý do có thể nằm ở quá trình khử caffeine tạo ra các hợp chất có khả năng kích thích phản ứng tự miễn. Vì vậy, nếu bạn đang mắc viêm khớp dạng thấp và muốn tiếp tục thói quen uống cà phê, hãy ưu tiên cà phê nguyên chất có caffeine thay vì decaf.
- Khuyến nghị: 1-2 cốc cà phê có caffeine mỗi ngày, uống vào buổi sáng để không ảnh hưởng giấc ngủ – yếu tố quan trọng cho quá trình phục hồi khớp.
Gout – Đồng minh bất ngờ
Gout xảy ra khi axit uric tích tụ quá nhiều trong máu, tạo thành tinh thể lắng đọng tại khớp, gây đau nhói dữ dội đột ngột.
Đây là tin tốt cho người bị gout! Nghiên cứu trên 175.000 người năm 2016 cho thấy uống trên 1 cốc cà phê mỗi ngày có thể giảm nồng độ axit uric – thủ phạm chính gây ra các cơn gout cấp. Điều thú vị là cả cà phê có caffeine lẫn decaf đều mang lại hiệu quả tích cực.
Cơ chế hoạt động có thể do các hợp chất chống oxy hóa trong cà phê giúp cải thiện chức năng thận và tăng cường bài tiết axit uric.
- Khuyến nghị: 2-3 cốc cà phê mỗi ngày, có thể kết hợp cả có caffeine và decaf tùy theo thời điểm trong ngày.
Thoái hóa khớp – Cần thận trọng
Thoái hóa khớp là quá trình sụn khớp bị mài mòn dần theo thời gian, khiến xương cọ xát trực tiếp vào nhau gây đau và cứng khớp.
Đây là trường hợp cần hạn chế cà phê nhiều nhất. Dữ liệu từ cơ sở NHANES (khảo sát sức khỏe và dinh dưỡng Quốc Gia) cho thấy việc tiêu thụ hơn 4 cốc cà phê mỗi ngày làm tăng 19% nguy cơ phát triển thoái hóa khớp. Caffeine có thể can thiệp vào quá trình tổng hợp collagen – thành phần chính của sụn khớp, đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến các tế bào sụn.
Tuy nhiên, bạn không cần bỏ cà phê hoàn toàn. Điều quan trọng là kiểm soát liều lượng và thời gian uống phù hợp.
- Khuyến nghị: Giới hạn ở 1-2 cốc mỗi ngày, ưu tiên buổi sáng. Có thể thay thế một phần bằng trà xanh chứa EGCG – hợp chất có tác dụng bảo vệ sụn khớp.
Mối quan hệ giữa cà phê và viêm khớp không thể được đơn giản hóa thành “có lợi” hay “có hại”. Hiệu quả phụ thuộc vào loại viêm khớp, liều lượng sử dụng và đặc điểm cá nhân của mỗi người. Quan trọng nhất là lắng nghe cơ thể và theo dõi cẩn thận các phản ứng.
Hướng dẫn thực hành và dấu hiệu cảnh báo
Mỗi người có thể có phản ứng khác nhau với cà phê. Để đánh giá chính xác, bạn nên ghi chép trong 2-4 tuần đầu:
- Mức độ đau khớp trước và sau khi uống cà phê (thang điểm 1-10)
- Thời gian cứng khớp buổi sáng
- Chất lượng giấc ngủ
- Các triệu chứng khác như đau dạ dày, tim đập nhanh
Bạn sẽ cần tạm ngừng uống cà phê và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu xuất hiện:
- Đau khớp tăng rõ rệt trong 2-4 tiếng sau uống cà phê
- Cứng khớp buổi sáng kéo dài hơn 30 phút
- Khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc
- Tim đập nhanh bất thường (>100 nhịp/phút lúc nghỉ ngơi)
- Đau dạ dày, khó tiêu kéo dài
Để cà phê được phát huy tác dụng ở mức tối ưu nhất, ghi nhớ 3 yếu tô tiên quyết là thời gian, bổ sung dinh dưỡng và lựa chọn thông minh.Về thời gian, cần uống cà phê cách bữa ăn chính 2-3 tiếng để tránh can thiệp quá mức vào việc hấp thu các chất dinh dưỡng quan trọng như canxi, magie. Để bổ sung dinh dưỡng, mỗi cốc cà phê làm cơ thể mất khoảng 6mg canxi, vì vậy cần bổ sung thêm 150mg canxi từ thực phẩm hoặc thực phẩm chức năng để bù trừ. Và cuối cùng, cần uu tiên cà phê nguyên chất, hạn chế đường và sữa béo. Có thể thêm nghệ tươi hoặc mật ong thô để tăng cường tác dụng chống viêm.
Cần hiểu, cà phê chỉ là một yếu tố nhỏ trong bức tranh tổng thể về sức khỏe xương khớp. Chế độ ăn uống cân bằng, vận động đều đặn và giấc ngủ chất lượng vẫn là những yếu tố quyết định chính. Chúc bạn luôn khỏe mạnh!
Hình ảnh sử dụng trong bài thuộc nguồn sưu tâm và 43 Factory. Thông tin trong bài viết mang tính tham khảo. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi thay đổi thói quen uống cà phê nếu bạn đang điều trị bệnh viêm khớp.
Các câu hỏi liên quan
1. Tôi bị viêm khớp dạng thấp, uống bao nhiêu cà phê là an toàn?
1-2 cốc cà phê có caffeine mỗi ngày là mức an toàn. Tránh cà phê decaf và theo dõi cẩn thận phản ứng của cơ thể trong 2-3 tuần đầu.
2. Có thể thay cà phê bằng trà xanh được không?
Hoàn toàn có thể, đặc biệt với người thoái hóa khớp. Trà xanh chứa EGCG có tác dụng bảo vệ sụn khớp và ít caffeine hơn cà phê.
3. Uống cà phê với sữa có ảnh hưởng gì đến viêm khớp?
Sữa cung cấp canxi giúp bù trừ tác động của caffeine, nhưng một số người có thể kém dung nạp lactose gây viêm. Sữa thực vật tăng cường canxi là lựa chọn tốt.
4. Làm sao biết cà phê có làm viêm khớp nặng hơn?
Theo dõi mức độ đau khớp trước và sau khi uống cà phê 2-4 tiếng. Nếu đau tăng rõ rệt hoặc cứng khớp buổi sáng kéo dài, nên tạm ngừng và tham khảo bác sĩ.