Chim và Ong tạo lập môi trường phát triển cho cây cà phê như thế nào?

“bee” by dasWebweib is licensed under CC BY-SA 2.0.

Nhấm nháp một ly cà phê trên đường đi làm là một thói quen mà hầu hết mọi người đều có nhưng ít ai nghĩ đến việc làm thế nào để những hạt cà phê thơm ngon đến được với tách cà phê “tiện đường” hàng ngày ấy. Bạn có thể biết hạt cà phê đến từ các vùng nhiệt đới. Nhưng điều không nhiều người biết đến là cà phê là sản phẩm của “sự hợp tác” đáng kinh ngạc giữa chim và ong.

Một nghiên cứu gần đây đã cho thấy cách các loài chim giúp kiểm soát sâu bệnh và cách ong giúp thụ phấn cho các trang trại cà phê. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng cùng làm việc với động vật hoang dã có thể giúp nông dân kiếm nhiều tiền hơn. Nhưng đó chỉ là một ví dụ về những lợi ích mà thiên nhiên mang lại cho chúng ta, thứ luôn bị xem là điều hiển nhiên.

Thiên nhiên lọc sạch nguồn nước ta uống và không khí ta hít thở. Thiên nhiên giúp kiểm soát bệnh tật và các khu bảo tồn thiên nhiên và gửi cho ta không gian tuyệt vời để thư giãn và tập thể dục. Mẹ Thiên nhiên cũng mang lại cho những lợi ích tài chính trực tiếp. Ví dụ, việc thụ phấn cây trồng toàn cầu nhờ ong và các loài thụ phấn khác như chim có tổng trị giá lên đến 195 tỷ đô la (160 triệu bảng Anh). Các ước tính gần đây cho thấy 75% các loại cây lương thực hàng đầu trên toàn cầu), chẳng hạn như khoai tây, đậu nành và cà chua, phụ thuộc rất nhiều vào sự thụ phấn của động vật.

Một mặt hàng nóng

Điều này bao gồm cà phê, một loại cây nhiệt đới quan trọng với giá trị xuất khẩu trên toàn thế giới là 24 tỷ đô la Mỹ trong năm 2012. Khoảng 20-25 triệu hộ gia đình phụ thuộc vào việc trồng cà phê để kiếm sống, bao gồm thương nhân, nhà quản lý xuất khẩu, nông dân và nhân viên quán cà phê.

Mặc dù cà phê Arabica (Coffea arabica) có thể tự thụ phấn, nhưng các tác nhân thụ phấn làm tăng khả năng đậu trái (khi hoa chuyển thành quả mọng) và năng suất. Người nông dân thường coi chim là một loài sâu bọ, ăn hạt và hoa màu. Nhưng chim ăn sâu đục quả cà phê (Hypothenemus hampei  Ferrari), một loài bọ cánh cứng nhỏ – một trong những loài gây hại nặng nề nhất cho cây cà phê.

Giá trị của thiên nhiên

Tại 30 trang trại cà phê nhỏ ở Costa Rica, các nhà nghiên cứu đã so sánh cây trồng phát triển như thế nào khi bị buộc tách biệt khỏi chim và ong. Thí nghiệm đã giúp các nhà nghiên cứu định lượng giá trị kinh tế của việc kiểm soát sâu bệnh, thụ phấn và tác động tổng hợp đối với sản xuất cà phê.

Trên mỗi khu vực, bốn cây trồng được bao bọc bởi một lưới nhựa đủ nhỏ để loại trừ những tán lá cho chim ăn nhưng đủ lớn để cho phép ong và các động vật nhỏ khác tiếp cận. Bốn cây khác không được tiết xúc. Trên mỗi cây trong số tám cây, bốn cành tương tự được chọn, và ong bị loại bỏ khỏi những bông hoa trên những cành này bằng túi gạc lưới nylon mịn.

Kết quả cho thấy chim và ong đã tăng đậu trái và trọng lượng từ 4-11% và giảm sự lây nhiễm của broca. Những tác động này là lớn nhất khi cả chim và ong đều được phép đến “thăm” cây cà phê. Các tác giả của nghiên cứu ước tính rằng việc loại trừ cả chim và ong sẽ làm giảm năng suất trung bình là 24,7%, tương đương với 1,066 đô la/ha (~ 830 bảng Anh/ha).

Tương tác hiệp đồng là khi hai quá trình kết nối và kết quả hoặc sản phẩm lớn hơn tổng các tác động riêng biệt. Sự tương tác giữa các loài động vật thụ phấn khác nhau có thể cải thiện năng suất. Đôi khi ong mật do người nuôi ong quản lý được sử dụng để thụ phấn cho cây trồng. Sự hiện diện của ong rừng có thể thay đổi hành vi của ong mật được quản lý, chẳng hạn như các loại ong khác nhau có thể có các mô hình kiếm ăn khác nhau, dẫn đến tổng thể tăng cường di chuyển và số lượng chuyến bay. Hành vi này có thể dẫn đến sự gia tăng đáng kể năng suất cây trồng trong vườn hạnh nhân.

Khoảng 35–40% các loại cây trồng tiềm năng trên toàn thế giới bị sâu bệnh phá hủy, chẳng hạn như cào cào sa mạc (Schistocerca gregaria) hoặc giun quân (Spodoptera exempta). Những con côn trùng này là một món ăn ngon cho chim. Chim cũng giúp phát tán hạt giống. Khi chúng ta bảo vệ thiên nhiên, chúng ta đang tự bảo vệ cuộc sống của mình.

“Golden-Winged Warbler (Vermivora chrysoptera)” by acryptozoo is licensed under CC BY 2.0.

Cà phê được trồng ở một số môi trường sống giàu động vật hoang dã nhất trên trái đất, nhưng các phương pháp canh tác ngày càng trở nên khốc liệt. Đây là những loài chim đe dọa đã được xếp vào danh sách cần  quan tâm bảo tồn, chẳng hạn như Cerulean (Setophaga cerulea) và chim chích cánh vàng (Vermivora chrysoptera). Nhiều loài chim trong số này sống dựa vào côn trùng từ các khu rừng đã được thay thế phần lớn bằng các trang trại cà phê. Một cách để giúp đỡ động vật hoang dã trong các trang trại là trồng cà phê trong bóng râm, trồng dưới tán cây. Điều này không chỉ cung cấp một ngôi nhà cho các loài chim và côn trùng mà chúng ăn mà còn là nền tảng tạo nên hạt cà phê chất lượng cao hơn. Các trang trại cà phê trồng trong bóng râm giúp các loài linh trưởng có nguy cơ tuyệt chủng như Culi chậm Java (Nycticebus javanicus).

Các nhà bảo tồn cần giúp nông dân thiết kế các đồn điền cân bằng nhu cầu của động vật hoang dã đồng thời thu được lợi nhuận tốt. Việc chăn nuôi thâm canh cũng là một vấn đề đối với các loài động vật hoang dã. Tại Vương quốc Anh, các quần thể chim ở đất nông nghiệp như chim bồ câu rùa (Streptopelia turtur) và chim trời (Alauda arvensis) đã giảm mạnh. Người nông dân có thể tạo ra sự  khác biệt to lớn cho thiên nhiên bằng cách để lại những mảng đồng cỏ thô và cây bụi. Nhưng họ cần sự hỗ trợ của chính phủ để bù đắp cho những vụ mất mùa.

Bài viết này được đăng lại từ The Conversation under a Creative Commons – Ghi công / Không dẫn xuất . Đọc bài báo gốc ở đây.

Link bài viết: https://dailycoffeenews.com/2022/07/21/how-the-birds-and-the-bees-help-coffee-plants/ 

Biên dịch: 43 Factory Coffee Roaster