PHÁT TRIỂN CÀ PHÊ BỀN VỮNG

“Bền vững” được sử dụng ngày càng nhiều và mức độ hiểu biết về cụm từ này cũng dần được mở rộng trong suốt nhiều năm qua. Đối với ngành công nghiệp cà phê, khi nhắc đến sự phát triển bền vững, chúng ta thường xem xét 3 yêu tố: con người, hành tinh và lợi nhuận.

Phát triển bền vững là đáp ứng nhu cầu của ngày hôm nay mà không làm ảnh hưởng đến các thế hệ mai sau. Nói một cách đơn giản, chúng ta cần có trách nhiệm trong việc sử dụng các nguồn lực để đảm bảo con cháu chúng ta có đủ những yếu tố cần thiết để sống tốt.

Biến đổi khí hậu và bình ổn giá cà phê là những chủ đề nóng ngày nay, nhưng tính bền vững không phải là vấn đề mới trong ngành công nghiệp này. Theo thỏa thuận cà phê quốc tế đầu tiên vào năm 1962, có không ít cuộc thảo luận về cách hạn chế lượng dư thừa trên thị trường để đảm bảo tính bền vững kinh tế. Thật sự rất khó để nhìn nhận toàn diện tính bền vững trong mối quan hệ tổng thể giữa con người, hành tinh và lợi nhuận. Hãy cùng tham khảo ý kiến của các chuyên gia.

Daniele Giovannucci – Chủ tịch Ủy ban Đánh giá tính Bền vững (COSA) cho biết nông dân trồng cà phê trên toàn thế giới cần nhận được lợi nhuận đủ để trang trải cuộc sống và hoạt động sinh kế thường nhật. “Nếu không có nền tảng kinh tế, khó có thể hình dung được cách các cộng đồng nông nghiệp tiếp tục phát triển và đa dạng hình thức. Nhiều nhà lãnh đạo có tầm nhìn tin rằng, sự bền vững là nền tảng của lợi nhuận dài hạn, đó là phương châm để họ điều hành doanh nghiệp. Trong khi đó, không ít công ty lớn trong lĩnh vực sản xuất và cung ứng cà phê chỉ tập trung vào việc tối đa hoá lợi nhuận ngắn hạn mà bỏ quên các yếu tố khác”.

Sự bền vững kinh tế của ngành liên kết chặt chẽ với sự bền vững xã hội của các cộng đồng trên toàn thế giới. Giá cà phê bất ổn có tác động trực tiếp đến việc tiếp cận giáo dục, nhà ở, thực phẩm, chăm sóc sức khỏe và các nhu yếu phẩm cơ bản khác của người nông dân.

Duy trì môi trường bền vững có lẽ là vấn đề cấp bách nhất mà thế giới hiện nay phải đối mặt. Việc phát triển nông nghiệp đẩy nhanh tỉ lệ nạn phá rừng nhiệt đới lên đến 80%. Canh tác cà phê đòi hỏi một lượng lớn tài nguyên. Chế biến và xuất nhập khẩu cà phê cũng có những ảnh hưởng tương đối đến môi trường.

Hoạt động xay xát và chế biến cà phê ướt dẫn đến tình trạng thiếu nước sạch sinh hoạt. Nước bị ô nhiễm xâm nhập vào nguồn nước địa phương có thể gây bệnh hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống của thực vật, động vật và con người. Theo báo cáo của Water Footprint Network, lượng nước trung bình toàn cầu để tạo nên một tách cà phê 125ml là 140 lít. Với dân số toàn cầu ước tính đạt 9,8 tỷ vào năm 2050, an ninh lương thực và các tác động môi trường của nông nghiệp có ảnh hưởng lớn hơn bao giờ hết.

Hơn nữa, nông dân đang phải đối mặt với những trở ngại mới. Biến đổi khí hậu tác động mạnh, đặc biệt đến nông dân trồng cà phê. Lượng mưa giảm, hạn hán và lũ lụt ngày càng phổ biến, nhiệt độ tăng cao đe dọa quá trình trồng trọt và thu hoạch của nông dân trồng cà phê, bất kể ở quốc gia nào. Khí hậu không thể đoán trước tác động trực tiếp đến chất lượng cây trồng. Mưa lớn trong mùa khô có thể tàn phá toàn bộ cây trồng và làm giảm đáng kể thu nhập của nông dân.

Cà phê Specialty có nguy cơ ảnh hưởng đặc biệt cao do biến đổi khí hậu. Vì các loại cà phê ở độ cao lớn có xu hướng đạt tiêu chuẩn cà phê Specialty, nhiệt độ tăng sẽ buộc người nông tiến dần lên các sườn núi cao để tìm kiếm nguồn nhiệt mát hơn mà cà phê Specialty cần. Nhưng khi nông dân di chuyển lên sườn núi, có ngày càng ít đất canh tác.

Nhìn chung, canh tác cà phê có tác động tiêu cực đến đa dạng sinh học, mỗi phương pháp có sức ảnh hưởng khác nhau. Trang trại cà phê với cây bóng mát là điều kiện ươm trồng tốt nhất khi cây cối, chim và các quần thể động vật hoang dã khác có thể cùng cư trú và phát triển. Tuy nhiên, phần lớn cà phê lại được sản xuất tại các trang trại độc canh, làm giảm đa dạng sinh học.

Diễn đàn kinh tế thế giới cho biết các trang trại cà phê có nhiều ánh nắng mặt trời, thường gặp phải các vấn đề về thụ phấn và sâu bệnh, làm tăng mức độ phụ thuộc vào thuốc trừ sâu và tiếp tục làm suy thoái hệ sinh thái.

Người tiêu dùng cà phê cũng có một vai trò lớn trong việc thúc đẩy sự bền vững của cà phê. Cốc dùng một lần và cà phê pods đều rất khó tái chế và tạo ra khối lượng chất thải không nhỏ. Hiện nay, nhiều sản phẩm hướng tới lựa chọn bền vững đang được nghiên cứu và ứng dụng.

Nhiều yếu tố môi trường và xã hội mà người trồng cà phê phải đối mặt có thể được giải quyết thỏa đáng nếu yếu tố kinh tế được điều chỉnh hợp lý.

Có vẻ như quá sức khi xem xét tất cả các tác động của ngành công nghiệp cà phê bởi nó có tác động rất lớn đến các cộng đồng trên toàn thế giới và sức khỏe của hành tinh này. Nhưng thực tế đó khiến con người càng phải bền vững hoá hoạt động phát triển cà phê. Điều này có hy vọng nếu có sự thay đổi từ những động thái nhỏ nhất, cho đến sự chung tay của các tổ chức lớn.

Việc ổn định nền kinh tế và cải thiện mức giá cho cà phê là hoạt động của những ông lớn và các tổ chức toàn cầu. Nhưng họ luôn lắng nghe ý kiến của người tiêu dùng, nếu các bạn nhận ra quyền lợi của mình sau mỗi hành vi giao dịch.

Khi bạn thân mến chọn mua một tách cà phê, hãy cẩn trọng xem xét nguồn gốc và phương pháp canh tác, suy nghĩ về cách bền vững nhất để thưởng thức vị cà phê thơm ngon. Ủng hộ sự bền vững đơn giản chỉ là những tác động nhỏ như vậy, hình thành nên một thói quen lớn, và tạo nên sự khác biệt của tương lai.